Sposoby aplikacji farb fluorescencyjnych
Poligrafia – druk sitodrukowy
Najbardziej efektownym rodzajem druku wykorzystującym farby fluorescencyjne jest sitodruk. Daje on możliwość nadruku najgrubszych warstw farby co pozwala uzyskać bardzo dobrą intensywność koloru oraz światłotrwałość. Większość farb fluorescencyjnych ze względu na ich cechy fizyczno-chemiczne mają bardzo słabą światłotrwałość. Druk sitodrukowy pozwala na aplikację relatywnie grubej wielkości filmu farby, co pozwala uzyskać lepszą od innych technik druku światłotrwałość. Dzięki możliwości nałożenia grubszej warstwy farby intensywność koloru fluorescencyjnego` jest również lepsza niż gdzie indziej. Technika druku sitowego daje również możliwość nadruku na różnego rodzaju powierzchniach i przedmiotach. To chyba – oprócz tampondruku – najbardziej wszechstronna ze względu na różnorodność podłoży dziedzina poligrafii. Tą metodą druku farby można aplikować na papier, butelki, tuby, materiały syntetyczne różnych kształtów, koszulki oraz wiele rodzajów tkanin, tabliczki, szkło, meble i wiele, wiele innych.
Poligrafia – druk fleksograficzny
Najbardziej wydajną i wysokonakładową technologią druku w odniesieniu do farb fluorescencyjnych jest prawdopodobnie fleksodruk. Jest to bardzo popularna dziedzina druku, która staje się coraz bardziej powszechna z roku na rok. Używana jest głównie do druku etykiet i opakowań z tworzyw sztucznych dlatego też farby fluorescencyjne we fleksografii do dość popularne rozwiązanie. Są stosowane do druku wyróżniających się, jaskrawych etykiet, opakowań, znaków na produktach a także etykiet cenowych (tzw. cenówkach) dołączanych np. do produktów przecenionych albo mających być wyróżnione w inny sposób. Farby fluorescencyjne są równie często wykorzystywane w druku fleksograficznym UV co wodnym. Najrzadziej – aczkolwiek jak już jakaś drukarnia ich używa to na naprawdę duże nakłady – stosowane w technologii fleksodruku rozpuszczalnikowego.
Poligrafia – druk offsetowy
Stosunkowo duże nakłady przy jednocześnie najlepszej jakości druku są uzyskiwane w druku offsetowym. W druku tym dość często używa się farb fluorescencyjnych, aczkolwiek ze względu na ich cechy immanentne drukowane prace cechuje bardzo słaba światłotrwałość i relatywnie niewielka intensywność. Pomimo tych wad drukarnie offsetowe dość często wykorzystują farby fluorescencyjne. Tą technologią farbami fluo drukowane są naklejki, wycinanki, wkładki i reklamy w gazetach, niektóre rodzaje etykiet i opakowań, książeczki dla dzieci, papier fluorescencyjny itd. Druk offsetowy pozwala na uzyskanie relatywnie najlepszej jakości druku dlatego farbami fluo można drukować drobne elementy, napisy, inskrypcje itd. Dla osiągnięcia relatywnie dobrej światłotrwałości oraz intensywności druków farbę należy niekiedy aplikować dwa razy (albo z dwóch zespołów drukujących).
Poligrafia – inne sposoby druku
Farby fluorescencyjne stosowane są w zasadzie we wszystkich technologiach druku. Każda z nich posiada swoją unikatową specyfikę w związku z farbami fluorescencyjnymi lecz ze względu na charakter niniejszego opracowania nie będą one tutaj prezentowane. Dla zobrazowania szerokiego wachlarza sposobów druku farbami fluorescencynymi należy o nich natomiast wspomnieć. Są to: druk cyfrowy, druk typograficzny, druk wklęsłodrukowy, tampondruk, suchy offset, offset bezwodny,
Budownictwo – farby do drewna i metalu
Farby fluorescencyjne wykorzystywane są również w budownictwie. Na drewnie oraz metalu można je aplikować przy pomocy pędzla, wałka lub maszynowo metodą aerografu. Farby fluorescencyjne nie należą do farb kryjących, raczej są dość transparentne dlatego przed ich użyciem najlepiej zastosować podkład białą farbą kryjącą. Są to również farby o małej intensywności. Żeby ją poprawić farbę należy czasami aplikować dwa lub trzy razy. Najbardziej precyzyjną i eksponującą szczegóły metodą aplikacji jest aerograf. Niestety przy jego użyciu dochodzi do największych strat farby. Tam gdzie chcemy uzyskać najgrubszą warstwę farby tam pędzel będzie najlepszym wyborem.
Budownictwo – farby do dróg, podłóg i powierzchni trudnych
Jednym z większych wyzwań stojących przed firmą wytwarzającą farby jest ich przeznaczenie na podłoża trudne lub powierzchnie, które są poddawane silnym zjawiskom środowiskowym jak deszcze, nasłonecznienie, wiatry, ciągły nacisk lub ścieranie. Farby takie wymagają użycia specjalnych spoiw, utwardzaczy, absorberów promieniowania ultrafioletowego oraz innych dodatków wspomagających długowieczność powłoki. Istnieją producenci farb, którzy znając potrzeby klienta i posiadając w swoim farbiarski arsenale wiele spoiw, dodatków zmieniających reologię farby, czy środków powierzchniowo czynnych są w stanie umiejętnie dobrać farby do wymagań klienta.
Budownictwo – farby do ścian i elewacji
Stosunkowo łatwe zarówno w produkcji jak i aplikacji są farby do ścian i elewacji. Najpopularniejsze są oczywiście farby wodne, które nie wymagają specjalnych zabiegów oprócz takiego przygotowania powierzchni, żeby wspomóc adhezję farby do podłoża. Farby fluorescencyjne do ścian i elewacji można więc nakładać zarówno pędzlem, jak i wałkiem lub innym urządzeniem przeznaczonym do malowania ścian. Jeżeli aplikacja farby fluorescencyjnych następuje w miejscach wysoce nasłonecznionych lub poddanych dużym naświetleniom należy pamiętać, że posiadają one bardzo słabą wytrzymałość na światło i farba w takich miejscach szybko zblednie lub ściemnieje.
Przemysł – farby do maszyn i urządzeń metalowych i drewnianych
Farby fluorescencyjne znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle, znaczy się nimi maszyny, urządzenia, części urządzeń i infrastruktury. Są to przeważnie farby do metalu, drewna ewentualnie tworzyw sztucznych. Do takich podłoży używa się przeważnie farb olejowych lub rozpuszczalnikowych nakładanych wieloma sposobami, poczynając od zwykłego pędzla, kończąc na skomplikowanym i precyzyjnym aerografie. Jako że farby fluorescencyjne charakteryzują się wyjątkowym blaskiem, jasnością i czystością koloru (swego rodzaju „świeceniem”) znakuje się nimi miejsca wymagające szczególnego wyeksponowania. Są używane również (w wersji tzw. niewidocznego fluo) jako znaczniki widziane tylko pod świtłem UV. Są one np. informacją dla maszyn sortujących widoczną tylko pod ultrafioletem, natomiast kompletnie niewidoczną dla końcowego klienta ponieważ w zwykłym świetle farby są transparentne.
Przemysł – farby do instalacji teatralnych i eventowych
Farby fluorescencyjne często wykorzystywane są do tworzenia scenografii wydarzeń teatralnych, telewizyjnych lub na imprezach wykorzystujących efekty specjalne. W świetle dziennym wyróżniają się od innych farb wyjątkową jaskrawością i wyrazistością. Drugi typ farb fluorescencyjnych – niewidocznych w świetle dziennym – bywa wykorzystywany do produkcji aranżacji mających ujawnić się dopiero po włączeniu światła UV. Farby do instalacji eventowcyh aplikowane są wieloma sposobami w zależności od użytych materiałów, wymogów artystycznych, oczekiwań twórców lub stopnia złożoności projektu, od zwykłego pędzla czy wałka do wielkoformatowej maszyny drukującej. Do tych celów można użyć zarówno farb wodnych, jak i rozpuszczalnikowych czy olejowych, a nawet farb suszonych promieniowaniem UV.
Przemysł – farby do znakowania tablic, wywieszek, szyldów itd.
Farby fluorescencyjne w przemyśle najczęściej wykorzystywane są do znakowania wszelkiego rodzaju tablic informacyjnych i ostrzegawczych, ważnych miejsc infrastruktury, szyldów, wywieszek, akronimów mających na celu zwrócenie szczególnej uwagi na miejsce i informację niesioną przez ten znak. Farby te najczęściej nanoszone są na podłoża syntetyczne wymagające specjalnych typów spoiw. Są to najczęściej farby suszone promieniami UV lub rozpuszczalnikowe ponieważ obydwa wspomniane typy farb posiadają wyjątkowe możliwości adhezji farby do podłoża.
Farby suszone promieniami UV i farby widoczne pod UV
Z powodu często pojawiających się w powyższym tekście sformułowań „farby widoczne pod UV” oraz „farby suszone UV” należy podkreślić, że chodzi o dwa nie mające ze sobą nic wspólnego zjawiska. W zdaniu „farby widoczne pod UV” chodzi o farby, które są transparentne w świetle białym (w uproszczeniu „dziennym”) i widoczne dopiero w świetle ultrafioletowym (zasadniczo jego zakresie UV-A), natomiast w zdaniu „farby suszone UV” chodzi o takie farby, w których proces sieciowania (wysychania) farby zaczyna się pod wpływem promieniowania ultrafioletowego ( zakres UV-C).