Zabezpieczanie etykiet i opakowań przed fałszowaniem i podrabianiem Część 4

Do wypełnienia tej roli mogą z powodzeniem posłużyć farby i lakiery specjalne z gamy tych, które nie są naturalnie stosowane w druku zabezpieczeń, pozwalają natomiast na twórcze wykreowanie nowego, nieoczywistego rodzaju zabezpieczenia. W tej części serii artykułów o druku zabezpieczeń etykiet i opakowań skupie się na takich właśnie farbach i lakierach specjalnych.

Część z zaprezentowanych poniżej farb i lakierów według mojej wiedzy nie znalazło do tej pory zastosowania w druku zabezpieczeń, część jest stosowana od dawna ale sposób ich użycia czeka na nowe koncepcje zastosowań, a część w nieoczywisty sposób może stanowić punkt wyjścia do kreacji jakiegoś nowego typu zabezpieczenia.

Farby elektroluminescencyjne

Jednym z ciekawszych rozwiązań pozwalających uczynić opakowanie lub etykietę zarówno atrakcyjnymi poprzez swoją interaktywność jak I zabezpieczyć je przed kopiowaniem jest użycie farb elektroluminescencyjnych.

Są to farby świecowe po podłączeniu ich do źródła prądu. Mogą być używane do prowadzenia swoistej gry z odbiorcą narzucając mu niejako zabawną interakcję. Detekcję autentyczności produktu można przeprowadzić dostarczając do miejsca zadruku prąd, pod wpływem którego miejsce to zacznie świecić.

Lakiery zapachowe

Z roku na rok coraz częściej w marketingu i reklamie używane są lakiery zapachowe zaopatrzone w kompozycjami zapachowymi czerpiące inspiracje z zapachów przyrody lub wytworzone z unikatowej kompozycji dostarczonej przez końcowego wytwórcę produktu.

W tym przypadku zabezpieczenie przed fałszowaniem jest funkcją unikatowości kompozycji zapachowej. To oczywiście dość niekonwencjonalne, nieoczywiste i być może nieco futurystyczne rozwiązanie ale można sobie wyobrazić stworzenie takiego zapachu (vide wysokiej klasy perfumy), właściwego tylko dla danej marki, które byłoby niemożliwe do skopiowania.

Farby magnetyczne

Farby magnetyczne to farby zawierające ferromagnetyki, które mogą być nośnikiem niewielkiej ilości zapisanych w nich w sposób magnetyczny informacji. W tym przykładzie rodzaj i siła zabezpieczenia zależy zarówno od kreatywności projektanta  jak i użytego narzędzia detekcji (czytnika zapisanych magnetyczne informacji). Jedną z odmian farb magnetycznych są farby MICR (Magnetic Ink Character Recognition) używane od wielu lat w zabezpieczeniach czeków bankowych.

Farby przewodzące prąd

Odmiana farb łączących zarówno cechy użytkowe i przydatność marketingową jak i dające możliwość zabezpieczenia produktu przed fałszowaniem są farby przewodzące prąd (nie należy ich mylić z farbami elektroluminescencyjnymi, które świecą pod podłączeniu do prądu).

Sprawdzenie autentyczności produktu mogłoby następować po podłączeniu farby do źródła prądu albo zamknięciu obiegu obwodu elektrycznego dające w rezultacie jakiś sygnał dźwiękowy lub świetlny. Trudno sobie wyobrazić fałszerza, który posiadł by zarówno możliwość dostępu do takiej farby jak i możliwości technologiczne druku takiego zabezpieczenia.

Lakiery zmiennooptyczne i perłowe do zabezpieczeń

Istnieje cała gama lakierów mogących znaleźć lub takich które już znalazłem zastosowanie w druku zabezpieczeń. Są to między innymi lakiery zmiennooptyczne (w tym używane do druku wysokiej klasy zabezpieczeń lakiery OVI -Optical Variable Ink), lakiery perłowe, brokatowe i interferencyjne, skrzące się wielobarwnie, tęczowo, perłowo, zmieniające kolor w zależności od kąta obserwacji, idealne zarówno do ochrony dokumentów jak i opakowań i etykiet przed sfałszowaniem.

Do tworzenia swego rodzaju miękkich zabezpieczeń mogą posłużyć lakiery wyczuwalne ręką. Są to lakiery których fakturę, grubość i strukturę można wyczuć dłonią, przy użyciu kombinacji różnych struktur i pigmentów możemy uzyskać niepowtarzalną, unikatową fakturę opakowania lub etykiety właściwą tylko dla danej marki.

Inne lakiery do zabezpieczeń

Istnieją również lakiery kopiujące, czyli takie które mając zdolność przenoszenia inskrypcji pod wpływem nacisku długopisu lub temperatury. Je też z powodzenie można adaptować do stworzenia jakiejś formy zabezpieczenia etykiety lub opakowania przed fałszowaniem.

Zupełnie innym rodzajem lakieru są lakiery imitujące znak wodny używane w zasadzie od dawna do druku relatywnie nieskomplikowanych zabezpieczeń dokumentów. Lakiery takie można drukować przy pomocy zwyczajnych maszyn poligraficznych, dają one jednak niecodziennym efekt do złudzenia przypominający znak wodny używany np. w produkcji banknotów.

Taki lakier można by było wykorzystać np. do druku specjalnej etykiety, która po podstawieniu pod silne źródło światła ujawniała by znak wodny np. w kształcie logo producenta.

Farby penetrujące

Innymi farbami używaną od dawna w druku papierów wartościowych, którą twórczo można wykorzystać do druku zabezpieczeń etykiet i opakowań przed fałszowaniem, kopiowaniem czy podrabianiem są farby penetrujące. Są to farby zdolne penetrować strukturę podłoża, czarne od strony awersu i czerwone od rewersu. Etykieta po jednej stronie pozostanie czarna po drugiej natomiast zabarwi się na charakterystyczny czerwony kolor bardzo trudny do powtórzenia przez fałszerza.

Farby ścieralne gumką

Do druku zabezpieczeń można zastosować również farby ścieralne gumką. Jest to gama farb w pełnej palecie kolorystycznej, którą cechuje możliwość ich nieskomplikowanego usunięcia z nadruku przy pomocy zwykłej gumki biurowej. Dzięki takiemu rozwiązaniu osoba wyposażoną w tak proste i powszechnie dostępne narzędzie jakim jest niewątpliwie gumka biurowa może bez problemów sprawdzić autentyczność produktu. Oczywiście wadą takiego rozwiązania jest jego jednorazowość.

Do farb i lakierów specjalnych mogących znaleźć zastosowanie w druku zabezpieczeń nie wymienionych ani w niniejszym artykule ani w poprzednich odsłonach tej serii można dodać cała paletę ich mutacji i odmian tworzących w zasadzie nieograniczone możliwości zastosowań w druku zabezpieczeń etykiet i opakowań. Istnieją również takie, których ograniczone ramy tej publikacji nie pozwoliły mi wymienić i opisać. Kreatywność wytwórców pigmentów oraz producentów farb stale bowiem dostarcza nowych rozwiązań i pomysłów na tworzenie oryginalnych, niepowtarzalnych i niekonwencjonalnych rozwiązań. Wyścig kreatorów zabezpieczeń z fałszerzami wciąż trwa. Na szczęście przewagę stale utrzymują ci pierwsi.